राज्यप्रतिको वितृष्णा : आत्मदाह

 पुण्य पी अधिकारी

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ का सामुन्ने माघ १० गते आत्महत्या प्रयास गरेका इलाम सूर्योदय नगरपालिका–११ का प्रेमप्रसाद आचार्यको उपचारका क्रममा माघ ११ भएको मृत्युले सबैलाई स्तब्ध बनायो । उनको मरण स्वभाविक नभएर अस्वाभाविक भएका कारण आचार्यको मृत्युले राज्यव्यवस्था, शासन प्रणाली र सुशासनका कुरालाई चर्को गरी सतहमा ल्याएको छ ।
राज्य सञ्चालन गर्नेहरूले जनताका मुद्दालाई भन्दा आफ्ना सिमित स्वार्थपूर्तिका लागि सत्ताको दाउ खेल्ने परिपाटीलाई उदाङ्गो बनाएको छ । आचार्यको आत्मदाहले गम्भीर चुनौती खडा गरेको छ । जनताका मुद्दालाई भ¥याङ बनाएर सत्तामा पुग्ने त्यसपछि जनतालाई तुच्छ मान्ने शासकहरूको वास्तविकतालाई चित्रण गरेको छ । देशमा सुशासनभन्दा भ्रष्टाचार र दण्डहीनतालाई राज्य स्वयम्ले प्रोत्साहन गरेकोप्रति आचार्यको अस्वाभाविक मरणले प्रशस्त प्रश्न गरेको छ ।

देशमै केही गर्ने र राष्ट्रभक्तिलाई आफ्नो पहिचान ठान्ने आचार्यको मृत्युमा राज्यको हात रहेको देखिन्छ । उनले प्रधानमन्त्रीका सामुन्ने आत्मदाह प्रयास गर्नुअघि सामाजिक सञ्जालमा लेखेका हरेक कुराले नेपालीको चित्तलाई कोट्याएको छ । अझ एक शब्दमा भन्नुपर्दा राज्यप्रति नागरिकमा मायाभन्दा वितृष्णा बढी छ । नागरिकले धान्न नसक्ने गरी कर थोपर्ने र संकलन भएको कर विलासितामा उडाउने शासक, प्रशासक, कर्मचारीलाई आचार्यको मृत्युवरण सहज लाग्न सक्ला तर आम नेपालीलाई एउटा सचेत नागरिकको मृत्युले चोट पु¥याएको छ । हरेक नागरिकमा देशभक्ति भावभन्दा वितृष्णा भरिएको नमिठो सन्देश आचार्यको मृत्युवरण घटनाले राज्यलाई दिएको छ ।

परदेशमा दुःख गर्दा आफ्नो जीवन चल्ने देखेका आचार्यले गुलामीभन्दा स्वाभिमान र देशमै केही गर्ने आफ्नो सपना नै जीवनको सबैभन्दा ठूलो गल्ती भएको उल्लेख गरेका छन् । राज्य चलाउनेहरूले खुनपसिना गरेर तिरेको कर चलाउन नजान्दा एउटा सचेत नागरिकले मृत्युलाई रोज्नुपर्ने अवस्था भएको आचार्यको स्टाटसमा देखिन्छ ।

‘ऋण काढेर घ्यू खाने प्रणाली हामीले अँगालेका कारण देश दिनप्रतिदिन कङ्गाल बनेको छ ।’ नेता चित्रबहादुर केसीले पटकपटक दोहो¥याउने यो वाणीले हाम्रो राज्यव्यवस्था, शासन प्रणाली, राज्यकोषको दोहनलाई प्रष्ट पार्छ । वरिष्ठ होस् वा कनिष्ठ राज्यकोषको दोहनमा संलग्नहरूका कारण राज्य व्यवस्था निम्छरो बनेको छ । जसका कारण प्रेमप्रसाद जस्ता सचेत नागरिकले राज्यविरूद्ध निराशा पोख्न आफ्नै शरीरमा आगो झोस्नु परेको छ ।

मुलुकमा मौलाएको दण्डहीनता, आफ्नै उद्यम गर्न खोज्नेलाई राज्यका हरेक निकायले लगाउने अंकुश, कागजी झन्झट र तानाबाना पार गरेर केही गर्न खोज्नेलाई राज्यले सम्बोधन वा आर्थिक सहायता प्रदान गर्दैन । तर, फर्जी कागजात बनाएर माफियातन्त्र चलाउनेलाई संरक्षण गर्दछ । सर्प र बाख्रापाल्ने नाममा राज्यको करोडौँ रुपैयाँ आफ्नो स्वार्थमा सिध्याउनेलाई राज्यले कारबाही गर्न सक्दैन । तर, मकै पोलेर जीवन चलाउनेहरूलाई दुःख दिन्छ ।

आयात र निर्यातको अवस्था हेर्ने हो भने हरेक नेपाली आफूले सास मात्र फेर्छ । बाँकी सबै आयात गरिएका सामग्रीबाट आवरण छोपिरहेको छ । आफ्नै उद्यम गर्न चाहनेहरूलाई सरकारी बैंकले न्यून ब्याजदरमा ऋण उपलब्ध गराउन सक्दैन । तर, बैंकमा जागिर खाएकाहरूले मोलमोलाइ गर्दै माफियालाई ऋण दिने कर्मचारीलाई राज्य पुरस्कृत गर्दछ ।

अन्त्यमा प्रेमप्रसादको मृत्युवरणले आम नागरिकमा राज्यप्रति कति धेरै वितृष्णा छ भन्ने प्रष्ट पारेको छ । राज्यले सुशासन कायम गरी दण्डहीनताको अन्त्य गर्न नसक्दा राज्यप्रति नागरिकको विश्वास हराउँदै गरेको पुष्टि गर्दछ । प्रेमप्रसादले फेसबुकमा लेखेका यी शब्दको मूल्य अब शासकहरूले बुझ्नै पर्दछ – ‘प्रचण्ड तिमीले १७ हजार मार्ने गरी जनयुद्ध गरेऊ । देशमा गणतन्त्र, संघीयता र धर्म निरपेक्षता ल्याएऊ । संविधानमार्फत देशमा नयाँ संविधान जारी गरेऊ तर मजस्ता केही गर्छु भन्ने युवालाई देशमा केही गर्न नसक्ने बनायौँ । तिमीलाई थाहा छ ? यदि युरोप, अमेरिका, क्यानडा, अस्टे«लिया, जापानजस्ता देशहरुले सजिलै नेपालीलाई भिसा दिने भए यो देशमा कोही रहने छैन । तिम्रो देश खाली हुनेछ । अनि रित्तो देशको प्रधानमन्त्री बन्नु । र, ती १७ हजार सहिदलाई शासन गरेर बस्नु !’

बिहिबार, १२ माघ, २०७९

प्रतिक्रिया:

सम्बन्धित खवर